Maaskalksteen van Vinalmont

 

1   Geografie / Geologie

 De N.V. Calcaire de Vinalmont ontgint in Vinalmont een blauwe steen genaamd “MAASKALKSTEEN – STEEN VAN VINALMONT”. De groeve bevindt zich te Vinalmont, in de vallei Fonds du Roua, ten westen van het centrum van Vinalmont, in de noordflank van het Synclinorium van Namen. Lambert-coördinaten: N 50° 34’ 6’’ E 5° 12’ 10’’.

Het materiaal wordt gebruikt als bouwsteen en behouwsteen. In de groeve ontgint men een compacte, fijnkorrelige, nietporeuze kalksteen, gaande van een bleekgrijze tot grijsbeige kleur bij een gezaagd vlak tot een donkergrijze kleur bij een vers breukvlak. De steen verkrijgt een lichtgrijs patina dat typisch is voor dit materiaal. De ontgonnen lagen bevinden zich aan de noordzijde van het Bekken van Namen, ten oosten van de Mehaigne, en vormen de Formatie van Neffe van BovenMoliniaciaan-ouderdom, serie Viseaan (V2a) – Mississippiaan, Onder-Carboon.

Het massieve gesteente wordt, bijna loodrecht op de gelaagdheid, doorsneden door drie reeksen diaklazen. De ontginning gebeurt in open lucht; de banken hebben een strekking van ongeveer N72°-81°E en een helling van 5°-10°S.

De totale ontginbare dikte aan één stuk bedraagt ongeveer 38 m. De goedkeuring betreft de delen van de groeve van vergelijkbare kwaliteit, d.w.z. de homogene, weinig styloliethoudende lichtgrijze massieve bank van 30 m dikte waarvan de kleur bleekgrijs is, duidelijk aangeduid op de coupe (zie p. 5 bijlage 1, geologische coupe). Deze sterk getande stylolieten (elektrocardiogramvorm) zijn typisch voor de Vinalmontsteen. Wanneer ze vergroeid en gesloten zijn, laten ze zowel het gebruik loodrecht op de gelaagdheid (tegenpas) als evenwijdig aan de gelaagdheid (pas) toe.

Aders die slecht vergroeid en zeer fijn zijn (minder dan 0,1 mm), zijn af te keuren daar ze preferentiële breukplaatsen van het gesteente vormen. Deze laatste breken gewoonlijk tijdens de bewerking van het gesteente.

2  Petrografie / Lithologie

 Macroscopische beschrijving: “MAASKALKSTEEN – STEEN VAN VINALMONT” is een scheikundig heel zuivere oölithische compacte kalksteen, van sedimentaire oorsprong, met een homogene textuur die een kruisgelaagdheid vertoont, welke door het patina tot uiting komt. De kleur van het gesteente is bleekgrijs tot grijsbeige bij een gezaagd vlak en donkergrijs bij een vers breukvlak. De steen verkrijgt een lichtgrijs patina dat typisch is voor dit materiaal. Met dit patina, dat te wijten is aan de veroudering en inherent is aan de samenstelling van het gesteente, moet bij restauratiewerken rekening worden gehouden. De kalksteen bevat fragmenten van koralen (sommige banken zijn rijk aan koralen van het type Siphonodendron) en schelpen van brachiopoden en van gastropoden.

Volgens de PTV 819-4 ‘Classificatie van gesteenten in het kader van de homologatie met referentie naar de EN 12670” betreft het een sedimentair carbonaatgesteente – oölithische kalksteen: 2.2.1.3.

Microscopische beschrijving: “MAASKALKSTEEN – STEEN VAN VINALMONT” is een oölitische bioclastische kalksteen rijk aan pellets. Het gesteente bestaat voornamelijk uit een fauna rijk aan microfossielen, waarvan de foraminiferen diagnostisch zijn voor de ouderdom, en met een packstone- tot grainstonetextuur (DUNHAM-classificatie) of een biospariet tot biomicriet (FOLKclassificatie), zie EN 12670). Andere lithologische bijzonderheden kunnen aanwezig zijn.

Samenstelling (ter informatie): De gemiddelde samenstelling is 99% calciumcarbonaat (CaCO3), 0,5% tot 1% silicium (SiO2), ijzer-, mangaan- en magnesiumoxiden.